Enerjiye duyulan ihtiyaç, dünyadaki teknolojik gelişmelere paralel olarak artış göstermektedir. Süreç, bundan sonra da bu şekilde devam edecektir. Enerji ihtiyacında görünen ve görülecek bu artışların yaratacağı sıkıntılı ortamın aşılabilmesi için günümüzde birçok önlem alınmaya çalışılmaktadır. Daha fazla enerji üretilmesi, dün olduğu gibi bugün de enerji talep artışının çözümünde ilk sıralarda yer alacaktır. Fakat en önemli gelişim, enerji kalitesini maksimum seviyeye çıkarabilmek olacaktır. Şu anda yapılan yatırımların büyük bölümü de bu doğrultuda ilerlemektedir.
Enerji kalitesi, elektrik enerjisinin üretimden tüketimine kadar olan tüm evrelerde (iletim ve dağıtım dahil) varlığının sürekliliği, frekansın ve gerilimlerin anma değerlerinde sabit olması ve gerilim/akım dalga şekillerinin saf sinüs dalga şekilleri olması şeklinde tanımlanabilir.
Tanımdaki gibi bir enerji kalitesi elde etmek kolay değildir. Çünkü, enerjinin üretildiği noktadan tüketileceği noktaya kadar ki yolculuğunda bir çok etken bu kaliteyi bozmaktadır. Yinede enerji kalitesinin artırılması için oluşturulacak sistemlerle enerjinin üreticiden tüketiciye kadarki yolculuğunda önüne çıkan olumsuz etkenlerden minimum seviyede etkilenerek en yüksek verime ulaşılmaya çalışılır.
Yazıda, bu sistemlerden enerjinin tüketicilere dağıtıldığı alçak gerilim dağıtım panoları başlığı altında yer alan çekmeceli tip pano ile ilgili genel bilgilendirmede bulunulacaktır.
Çekmeceli tip panolar, gelişen pano sektöründe enerji kalitesine duyulan ihtiyacın artmasıyla birlikte oluşturulmuş bir enerji dağıtım ve anahtarlama çözümüdür. Türkiye’deki geçmişi çok da eski olmayan çekmeceli tip panoların önemi, sağladığı avantajların yavaş yavaş anlaşılmaya başlamasıyla birlikte artmaya başlamıştır. Çekmeceli tip panoların kazandırmış olduğu ekonomik ve teknik farklılıklar, ürünü enerji kalitesine önem veren birçok sektördeki dev tesislerin enerji dağıtımının olmazsa olmazı haline getirmiştir.
Çalışmanın ilerleyen bölümlerinde özellikleri konusunda bilgiler verilecek çekmeceli tip panoların tamamı, GVD Mühendislik çalışanları tarafından uluslararası standartlar doğrultusunda dizayn edilmiş; karkas, ekipman ve montajı yine şirket çalışanlarınca yapılan esnek yapısı ile birlikte tüm proje ve ihtiyaçlara cevap verebilen bir sistem çözümüdür.
Kontak modülünün teknik prensibi, klasik bağlantı yönteminden farklı olarak anahtarlamadır. Anahtarlama prensibinde fişli bağlantıdaki gibi malzemenin yıpranması söz konusu değildir ve bu da sistemin en önemli avantajlarının temelini oluşturur. MCC, çalışma pozisyonundayken kontak modülü, sahada uzatması yapılabilen kontrol bağlantısı aracılığıyla, saha dağıtım barasından kablo çıkışlarına iletimi sağlar. Açık devre pozisyonundayken anahtarlama kontakları ve kontrol kontakları geri çekilir. Böylece çekmece modülü donanım kompartımanından çıkarılabilir.
Anahtarlama Kilidi (Switch Lock)
Kontrol kabini kapısı kapalıyken çalışma, test ve açık devre pozisyonları sadece switch lock (anahtar kolu) yardımıyla değiştirilebilir.
Kontak Modülü Ana İletimi (Main Contact of the Contact Module)
Takılı pozisyonda, yüksüz elektrik bağlantısı switch lock’un aktifleştirilmesiyle kurulur. Bütün gerekli çalışma pozisyonları ve kilitler bu kontak aparatı yardımıyla gerçekleştirilir.
Kontrol Bağlantısı (Control Plug)
Kontrol bağlantısı, istenildiğinde uzatılabilir. Böylece, sadece kontrole olan bağlantı sağlanır. Ana kontaklar, bu durumda açıktır (bağlı değil pozisyonu).
İletim Modülü (Contact Module)
Her bir çekmeceli modül, bir iletim modülü ile donatılmıştır. Tam çekmeceli modül kontak modülün yan taraflarındaki raylarda hareket eder. Takılı pozisyonda anahtarlayıcı kontaklar, saha dağıtım barası ve kablo terminali modüllerine temas edebilir. Ana kontaklar sarımlı ve ark hatalarını önlemek için gövde iletkenleri olmadan tasarlanmıştır.
Hatalı Kullanım Emniyeti
Sisteme emniyet kilidi dahil edilerek hatalı kullanımı sonucu oluşabilecek arızalar önlenmiştir. Ana kesici ile kontak modülünün hareketli ucu arasında mekanik kilitleme vardır. Böylece, kontak modülü sadece yüksüz durumda anahtarlama yapabilir. Kontak modülü iletim halindeyken çekmecenin açılmasına imkan tanınmaz.
Güvenlik
1- Devrede: Güç ve yardımcı donanım devrelerinin tümü bağlıdır.
2- Test konumu: Güç devreleri bağlı değildir (yük tarafı ve şebeke tarafı); yardımcı donanım devreleri bağlı kalır. Bu konum, yardımcı donanım devrelerini kontrol etmek için kullanılabilir.
3- Devreden çıkarılmış konumu: Tüm devrelerin bağlantıları kesilmiştir.
4- Çekmece çıkarılmış: Çekmece yerinde değil.
Akıllı Tasarım
Teknik Detaylar